[Nazli-YK]

VOLEYBOLUN TARİHÇESİ



Voleybol
Amerikalı William Morgan tarafından 1895'te A.B.D'de bulundu.Morgan
YMCA adlı bir dernek üyesi olarak gençlerin spor yapması için bu oyunu
geliştirmiştir.Morgan ,bu oyunu Basketboldan daha az fiziksel temas
gerektiren bir oyun oluşturmak üzere basketbol,beyzbol,tenis ve
hentbolun bazı özelliklerini biraraya getirmiş ve bu oyuna MINTONETTE
adını vermiştir.
Morgan fileyi tenisten ödünç almış ve onu yerden
yaklaşık 183 cm. yükselterek ortalama insan boyunun biraz üzerine
çıkarmıştır.1896 yılında Springfield kolejinde Y.M.C.A kongresi
toplandığında Dr. Mintonette adını VOLLEYBALL olarak değiştirmiştir.
Çünkü
önemli olan topu öne-geriye getirmektir ve bu ingilizce volley anlamına
gelmektedir. Bir oyun olarak voleybol önceleri A.B.D. iş adamları
tarafından oyun sahalarında görülmüştür.1900 yılında Kanada bu sporu
benimseyen ilk ülke olmuş ve uluslararası bir kuruluş olan Y.M.C.A.
voleybolun bütün dünyaya yayılmasına öncülük etmiştir ve ayrıca aynı
yılda voleybol için özel top tasarlanmıştır. İlk uluslararası turnuva
1913 yılında Asya kıtasında düzenlenmiş ve turnuvaya Çin ,Japonya ve
Filipinler katılmıştır.
1916'da Filipinler'de topu belli bir açıyla
yükselterek başka oyuncu tarafından vurulması şeklinde hücüma yönelik
bir stil geliştirilmiştir. Birinci Dünya savaşında Avrupa'ya gelen
A.B.D. askerleri voleybolu tanıtmaya başlamışlar ve 1917 yılında
Y.M.C.A. üyesi A.B.D. askerleri bu sporu Fransa'ya götürmüşlerdir.1917
yılında Çekoslavakya'da oynanmaya başlamıştır.Aynı yılda oyun puanı
21'den 15'e düşürülmüştür.2.13 metre olan file yüksekliği 2.43 metreye
yükseltilmiştir.1918 yılında sahadaki oyuncu sayısı 6 oyuncuyla sınırlı
tutulmuştur.
Voleybol 1920'de Polonya'da oynanmaya başlanmış ancak
her ülke oyun kurallarını değişik olarak belirlemiştir.Örneğin Asya
kıtasında voleybol 9 kişiyle ve alçak filede oynanmıştır.1922'de her
takım için üç vuruştan sonra topu karşıya atma kararı alınmıştır.
1922'de
ilk defa Y.M.C.A. ulusal şampiyonası Brooklyn Newyorkta 11 eyaletten 27
takımın katılımıyla gerçekleşmiştir. 1928'de turnuvalara ve kurallara
ihtiyaç duyulduğu görülmüş ve USVBA(Birleşik Devletler Voleybol
Federasyonu) kurulmuştur.Voleybol sahasının YMCA takımı dışındakilere
açılımı ile ilk defa ABD açık hava oyunu gerçekleşmiştir.
1930'da
ilk defa ikili plaj voleybolu gerçekleşmiştir. 1934'te ulusal voleybol
hakemleri onaylanmış ve aynı yıl Stocholm'de IAHF (Uluslararası Hentbol
Federasyonu ) kongresinde Polonya başkanı bir teknik komite kurulmasını
teklif etmiş ve kurulmuştur.
1936'da Berlin'de Olimpiyatlar
sırasında II. Kongre yapılmış ve uluslararası bir komitenin kurulmasına
karar verilmiştir.Ancak 2. Dünya savaşının çıkması bu girişimi
etkilemiştir.
1937'de Boston'daki Amatör Sporlar Birliği
toplantısında A.B.D. voleybol federasyonunu ulusal,resmi ,idari örgüt
olarak kabul etmiştir. 1938 yılında Amerika'da uygulanan kurallar küçük
değişiklerle uluslararası kurallar olarak kabul edilmiştir.
1947'de
Pariste yapılan uluslararası kongrede Uluslararası Voleybol Federasyonu
belirlenmiştir. Bu federasyona ilk üye olan ülkeler ; A.B.D., Brezilya,
Belçika, Fransa, Hollanda, İtalya, Macaristan, Mısır, Portekiz,
Polonya, Uruguay ve Yugoslavya' dır.
• 1948'de ilk ikili plaj voleybolu turnuvası yapılmıştır.
• 1949'da ilk dünya şampiyonası Prag Çekoslavakya'da yapılmıştır.
• 1961 yılında Marsilya'da Olimpik branş olarak kabul edilmiştir.
• 1964 yılında Tokya'da yapılan Olimpiyatlarda erkekler ve bayanlar voleybol müsabakaları Olimpiyat programına konulmuştur.
• 1964 yılında Tokya'da bayanların bir defaya mahsus müsabakaya katılabilecekleri kararı alınmıştır.
• 1966 yılında Prag'da bayanların Olimpiyatlara katılmaması kararı kaldırılmıştır.
• 1974'de Mek***a'daki Dünya şampiyonası Japonya'da Televizyondan yayınlanmıştır.
• 1987'de uluslararası voleybol federasyonu Dünya plaj voleybolu serisini programa almıştır.
• 1989'da uluslararası voleybol federasyonu voleybol sporuna yardım programı oluşturmuştur.
• 1990'da Dünya Ligi kurulmuştur.
• 1992'de Amerika'da 4 kişilik profesyonel plaj ligi başlamıştır.
• 1995'te voleybol sporu 100 yaşındaydı.
• 1996'da ikili plaj voleybolu olimpiyat programına alınmıştır.

TÜRKİYE'DE VOLEYBOL

Voleybol
Türkiye'ye 1919 yılında Amerikalılar tarafından getirilmiştir.Bu sporu
Türkiye'ye tanıtan kişi Dr.DEAVER isimli bir Y.M.C.A.üyesidir.Dr.Deaver
1919-1925 yılları arasında Y.M.C.A. müdürlüğünü yapmış ve adı geçen
derneğin Çarşıkapı'daki spor salonunda başlayan voleybol müsabakaları
İstanbul'luların ilgisini çekmiş ve rahbet görmüştür.Aynı zamanda
Cağaloğlu'nda bulunan Erkek Muallim Mektebinde beden eğitimi öğretmeni
Selim Sırrı Tarcan, Y.M.C.A. derneğinde oynanan voleybolla ilgilenmiş
ve öğrencilerine bu sporu öğretmiştir.1920-1924 yılları arasında Selim
Sırrı Tarcan'ın yetiştirdiği öğretmenler, voleybol öğretmeni olarak
görev aldıkları yerlere bu sporu götürmüşler ,yayılmasına neden
olmuşlardır.
İstanbul'daki bütün
okullarda(Kabataş,Galatasaray,Vefa,İstanbul L.) voleybol futboldan daha
öncelikli hale gelmiştir.Bu liselerden mezun olup eski mühendis
mektebine geçenler voleybolu 1924-1944 yıllarında buranın sembolü
haline getirmiş ,İstanbul şampiyonaları ilgi görmüştür.
1949'da
Türkiye voleybol şampiyonası yapıldı.Bu şampiyonaya Beyoğlu, G.S,
Altınordu, Moda, Kurtuluş, Vefa, Kadıköy kulüpleri katıldı. 1952'de
Ayhan Demir üniversite takımını Mısır'a götürmüş ve modern voleybol ile
karşılaşılmıştır.
1953'de ülkemizde Yugoslavya'da oynanan maçlarla
oyun sistemimiz değiştirilmeye başlanmış ve 1956'da ilk defa Dünya
şampiyonasına katılarak Dünya voleybolu hakkında ,kurallar konusunda
bilgi sahibi olunmuştur. Bu arada ülkemize getirilen Yugoslav antrenör
gençlerimize modern voleybolu öğretmeye başlamıştır.
TÜRKİYE VOLEYBOL FEDERASYONU
İstanbul
şampiyonası 1928'den beri düzenli olarak yapılmaktayken, Türkiye
voleybol şampiyonası da 1949'dan itibaren düzenlenmeye
başlanmıştır.Türkiye 1948'de Uluslararası Voleybol Federasyonuna üye
olmuştur.
Bu duruma rağmen ülkemiz de ayrı bir federasyon
kurulmamış, Voleybol,Basketbol ve El topu spor oyunları federasyonu
olarak idare edilmiştir.Kulüplerde çoğu zaman basketbol takımları
biraraya gelerek voleybol takımı kurmuşlardır.
1958'de yetkililer,federasyonları ayırmış 'Voleybol ve El Topu' federasyonu kurmuşlardır.Bu büyük bir aşama olmuştur.
1958'de
ilk defa erkeklerde Avrupa şampiyonasına katılan takımımız diğer
yıllardaki tüm şampiyonalarda yer almıştır.Kız takımımız 1963'de
oynanan Avrupa şampiyonasına katılmıştır.1967'de 35 takımın katılımıyla
Avrupa şampiyonasını ülkemizde organize ederek modern voleybolun
ülkemize yayılmasını sağlamıştır.
Türkiye ,1998 yılında ilk defa elemelerden geçerek Japonya'da yapılan Dünya voleybol şampiyonasına katılmıştır.

[Misafir]

Cok tesekkürler =)